ఉత్తరప్రదేశ్ లోని బాగ్పత్లోని ఒక గ్రామంలోని వ్యవసాయ భూమిలో వ్యవసాయం కోసం తవ్వుతున్నప్పుడు రైతు ప్రభాష్ శర్మ అలాంటి కొన్ని విషయాలను కనుగొన్నాడు, దాని కారణంగా అతను పరిపాలనను సంప్రదించవలసి వచ్చింది. అన్న విషయాలతో పాలకవర్గానికి చేరుకోగానే ఆ స్థలంలో ఇంకా తవ్వకాలు జరపాల్సిన అవసరం ఉందని గ్రహించారు. దీని తరువాత, యమునా నదికి కేవలం 8 కి.మీ. ఆర్కియాలజికల్ సర్వే ఆఫ్ ఇండియా (Archaeological Survey of India) బృందం ప్రస్తుత సినౌలి(Sinauli) గ్రామానికి చేరుకోవడం ప్రారంభించింది. సినౌలి గ్రామం సుమారు 4,000 బిఘాలలో విస్తరించి ఉందని మీకు తెలియజేద్దాం. ఈ గ్రామ జనాభా సుమారు 11,000. వారిలో అత్యధిక సంఖ్యలో జాట్లు ఉన్నారు. ఇక్కడ బ్రాహ్మణులు రెండవ స్థానంలో ఉన్నారు. ఇది కాకుండా, మిశ్రమ జనాభా ఉన్న సినౌలీలో దళిత మరియు ముస్లిం కుటుంబాలు కూడా ఉన్నాయి.
భూమిలోంచి బయటపడ్డ ఖనిజ సంపద..
దేశవ్యాప్తంగా సినౌలీ గ్రామం గురించి తొలిసారిగా 2005లో చర్చ మొదలైంది. గ్రామస్థుడు ప్రభాష్ శర్మ నుంచి సమాచారం అందుకున్న ఏఎస్ఐ బృందం గ్రామానికి చేరుకుని తవ్వకాల్లో అనేక పురాతన వస్తువులను గుర్తించారు. ఇక్కడ నుంచి 106 మానవ అస్థిపంజరాలను ఏఎస్ఐ గుర్తించింది. వారి కార్బన్ డేటింగ్ చేసినప్పుడు, అస్థిపంజరాలు 3,000 సంవత్సరాల కంటే ఎక్కువ వయస్సు ఉన్నట్లు కనుగొనబడింది. దీని తరువాత తవ్వకం సైట్ నిండి మరియు మూసివేయబడింది. ఆ తర్వాత మళ్లీ 2017లో తవ్వకాలు చేపట్టారు. 2018లో జరిగిన మూడవ దశ తవ్వకంలో ASI అతిపెద్ద విజయాన్ని సాధించింది. ఇందులో అతను ఎన్నో అద్భుతమైన విషయాలను కనుగొన్నాడు. సినౌలీ భూమిలో అనేక నాగరికతలు సమాధి అయ్యాయని ASIకి తెలిసింది. దీని తరువాత స్థానిక ప్రజలు మహాభారత కాలంతో తమను తాము అనుబంధించడం ప్రారంభించారు.
లిఖిత చరిత్రను సవాలు చేసే సాక్ష్యం
బ్రిటిష్ వారు రాసిన చరిత్రను మార్చేందుకు సినౌలీలో దొరికిన ఆధారాలే సరిపోతాయని నిపుణులు చెబుతున్నారు. సుమారు 4,000 సంవత్సరాల నాటి రథం, యాంటెన్నా ఖడ్గం మరియు శవపేటికపై ASI మాజీ సూపరింటెండెంట్ ఆఫ్ ASI, పురావస్తు శాస్త్రవేత్త మరియు చరిత్రకారుడు కౌశల్ కిషోర్ శర్మ భారతదేశంలోని ఏ తవ్వకాల్లోనూ కనిపించని ఇటువంటి ప్రత్యేకతలు సినౌలీలో లభించాయని చెప్పారు.సైట్ వదిలి వెళ్ళలేదు. భారతదేశంలో ఆర్యుల దండయాత్ర గురించి మాక్స్ ముల్లర్ సిద్ధాంతాన్ని తిరస్కరించడానికి సినౌలీ నుండి లభించిన సాక్ష్యం సరిపోతుందని అతను పేర్కొన్నాడు. ఇప్పుడు ఈ సాక్ష్యం ఎర్రకోటకు చేరింది. సినౌలీ సంస్కృతి తరువాతి వేద కాలం మరియు హరప్పా నాగరికత మధ్య సంస్కృతికి చెందినదిగా అనిపిస్తుందని నిపుణులు అంటున్నారు.సినౌలీ భూమి నుండి సుమారు 4,000 సంవత్సరాల నాటి యాంటెన్నా కత్తి మరియు రాగి కవచం కనుగొనబడ్డాయి.
సినౌలీ తవ్వకంలో ఏమి కనుగొనబడింది..
సినౌలీలో తవ్విన రాజ శ్మశానవాటికలో కనుగొనబడిన ఎనిమిది సమాధులలో, మూడు మంచం ఆకారపు శవపేటికలలో ఉన్నాయి. వాటితోపాటు ఆయుధాలు, విలాసవంతమైన వస్తువులు, పాత్రలు, జంతువులు, పక్షుల అస్థిపంజరాలు లభ్యమయ్యాయి. అదే సమయంలో, ఈ స్మశానవాటికలో మృతదేహాలతో పాటు పాతిపెట్టిన మూడు రథాలు కూడా కనుగొనబడ్డాయి. సినౌలీలో లభించిన శవపేటికలు మొత్తం భారత ఉపఖండానికి కొత్త ఆవిష్కరణ అని పురావస్తు నిపుణులు అప్పుడు చెప్పారు. ఇవి 4,000 సంవత్సరాల కంటే పాత భారతదేశపు అభివృద్ధి చెందిన సంస్కృతిని ప్రతిబింబిస్తాయి. 2000 BCలో మెసొపొటేమియా మరియు ఇతర సంస్కృతులలో రథాలు, కత్తులు, కవచాలు మరియు శిరస్త్రాణాలు కనుగొనబడ్డాయి; దాదాపు అదే కాలానికి చెందిన వస్తువులు సినౌలీలో కూడా కనుగొనబడ్డాయి. ఇవి సాంకేతికంగా చాలా అధునాతనంగా ఉన్నాయని పేర్కొన్నారు. ఈ విషయాలు ఇతర నాగరికతల మాదిరిగానే లేదా కొంచెం ముందుగానే ఇక్కడకు వచ్చాయి.
రాగి కవచం, పూజాఫలకాలు లభ్యమయ్యాయి..
సినౌలీలో త్రవ్వకాలలో దొరికిన రథాలు, రాగి ఖడ్గములు, కిరీటాలు క్రీ.పూ.2300-1950 నాటివని చెబుతారు. హరప్పా నాగరికతతో సమకాలీన నాగరికత కూడా గంగా నది ఒడ్డున అభివృద్ధి చెందుతోందని ఈ ఆధారాలు చూపిస్తున్నాయి. త్రవ్వకాల్లో లభించిన రాగి శిరస్త్రాణం దాదాపు 2200 BC నాటిది మరియు ప్రపంచంలోని ఏ నాగరికతలోనూ లభించని పురాతన శిరస్త్రాణం.అదే సమయంలో, ASI కనుగొన్న రాగి కవచం చుట్టూ ఉన్న కలప కరిగిపోయింది, అయితే మెటల్ ఇప్పటికీ సురక్షితంగా ఉంది. ఇది కాకుండా, ఒక రాగి ఫలకం కూడా కనుగొనబడింది. ఆరాధన కోసం దీని ఉపయోగం తూర్పు భారతదేశంలో ఇప్పటికీ సాధారణం. త్రవ్వకాలలో ఉన్న పురావస్తు శాస్త్రవేత్త సంజయ్ మంజుల్, హరప్పా సంస్కృతిలో కనిపించే లోహ వస్తువుల కంటే లోహాలతో చేసిన వస్తువుల ఆకృతి భిన్నంగా ఉంటుందని అభిప్రాయపడ్డారు.
తవ్వకాల్లో దొరికిన మహిళా యోధుని సమాధి
స్మశాన వాటిక తవ్వకాల్లో ఓ యోధుడి సమాధిని కూడా ఏఎస్ఐ గుర్తించింది. వాస్తవానికి, ఈ సమాధిలో, అస్థిపంజరం యాంటెన్నా, కత్తి, డాలు, రథం మరియు అనేక ఇతర వస్తువులు కనుగొనబడ్డాయి, ఇది ఈ సమాధి ఒక యోధుడికి చెందినదని చూపిస్తుంది. అంతే కాకుండా భారతీయ మహిళలు కూడా యోధులేనని సినౌలీ తవ్వకంలో వెల్లడైంది. పూర్వ నాగరికతల నుండి అదే అనుమితి భారతీయ మహిళలు యోధులు కాదని నమ్మేవారు. సినౌలీ త్రవ్వకాలలో, ఒక మహిళ సమాధిలో యోధులకు సంబంధించిన అన్ని విషయాలు కూడా కనుగొనబడ్డాయి. ఇక్కడ, మొదటిసారిగా, కత్తి పట్టీతో పాటు యాంటెన్నాలు కనుగొనబడ్డాయి. యోధులు యాంటెన్నా కత్తిని ఎలా ఉపయోగించారో ఇది చూపించింది. ఇంతకు ముందు, ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న నాగరికతలలో హిల్ట్తో పాటు యాంటెన్నా కత్తి కనుగొనబడలేదని మీకు తెలియజేద్దాం.సినౌలీలో సమాధులతో పాతిపెట్టబడిన మూడు రథాలను కూడా ASI కనుగొంది.
గుర్రం బయటి నుంచి ఇండియాకి రాలేదా?
పురావస్తు శాస్త్రవేత్త సంజయ్ మంజుల్ ప్రకారం, గుర్రం బయటి నుండి భారతదేశానికి వచ్చిందని నమ్ముతారు. కానీ, సినౌలీ తవ్వకాల్లో కాంస్య యుగం రథాలు దొరికితే, వాటిని నడపడానికి కొన్ని జంతువులు కూడా అవసరం. ప్రశ్న ఏమిటంటే, ఇది ఎద్దు లేదా గుర్రమా? రథం యొక్క నిర్మాణాన్ని చూస్తే, ప్రాథమిక అవగాహన గుర్రం వైపు చూపుతుంది. ఈ రథంమెసొపొటేమియా వంటి సమకాలీన సంస్కృతులలో కనిపించే రథాలను పోలి ఉంటుంది. ఇది చువ్వలు లేని ఘన చక్రాలను కలిగి ఉంటుంది. చక్రాలపై కాంస్య పూత పని కూడా జరిగింది. ఇది కాకుండా, రథాన్ని నడిపే వ్యక్తికి కిరీటం లేదా హెల్మెట్ కూడా కనుగొనబడింది. చాల్కోలిథిక్ కాలంలో గుర్రాల ఆధారాలు లభించాయని తెలిపారు. సినౌలీ ఆవిష్కరణ ప్రాచీన భారతీయ చరిత్ర గురించి మరింత తెలుసుకోవడానికి తలుపులు తెరుస్తుంది.
మహాభారత కాలంతో డేటింగ్ చేయడంలో సహాయం చేస్తుంది
పురావస్తు శాస్త్రవేత్తల ప్రకారం, సినౌలీ తవ్వకంలో లభించిన విషయాలు ఇనుప యుగానికి పూర్వం అంటే కాంస్య యుగం నాటివి. అతని ప్రకారం, ఈ ఆవిష్కరణ మహాభారత కాలం నాటి మరియు హరప్పా యుగంలో గుర్రం యొక్క మూలాన్ని పరిశోధించడానికి మార్గం తెరుస్తుంది. సినౌలీ పురావస్తు ప్రదేశం యొక్క త్రవ్వకాల్లో, సమాధులు మరియు చుట్టుపక్కల స్థావరాల నుండి స్వాధీనం చేసుకున్న పదార్థం ప్రస్తుత కాలం నాటి పాత్రలను పోలి ఉంటుందిచాలా పోలి ఉంటుంది. సినౌలి గ్రామంలో 40 మంది రైతులకు చెందిన 28 హెక్టార్ల భూమిని జాతీయ స్మారక చిహ్నంగా ASI ప్రకటించింది. భూమిని చుట్టుముట్టారు. ఢిల్లీ కాశ్మీరీ గేట్ నుండి సినౌలి గ్రామం 1.25 గంటల్లో చేరుకోవచ్చు. ఇందుకోసం ఢిల్లీ నుంచి సహరాన్పూర్ వెళ్లే హైవేపై బాగ్పత్ మీదుగా బరౌత్ చేరుకోవాలి. ఆ తర్వాత ఛప్రౌలి వైపు 6.5 కి.మీ దూరంలో, మీరు సాదిక్పూర్ సినౌలీ బోర్డును కనుగొంటారు.